Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο συχνή μορφή αρθρίτιδας και αποτελεί μια χρόνια, εκφυλιστική νόσο των αρθρώσεων, η οποία επηρεάζει κυρίως τους αρθρικούς χόνδρους – τον λείο ιστό που καλύπτει τα άκρα των οστών μέσα στις αρθρώσεις και διευκολύνει την κίνηση χωρίς τριβή. Με την πάροδο του χρόνου, ο χόνδρος φθείρεται και λεπταίνει, με αποτέλεσμα την τριβή των οστών μεταξύ τους, προκαλώντας πόνο, δυσκαμψία, φλεγμονή και περιορισμό της κινητικότητας της άρθρωσης. Η οστεοαρθρίτιδα είναι συχνότερη στις αρθρώσεις που δέχονται μεγάλο βάρος, όπως τα γόνατα, τα ισχία και η σπονδυλική στήλη, αλλά μπορεί να επηρεάσει και τα χέρια ή άλλες αρθρώσεις.
Αίτια οστεοαρθρίτιδας
Η αιτιολογία της νόσου είναι πολυπαραγοντική. Οι κυριότεροι προδιαθεσικοί παράγοντες περιλαμβάνουν την ηλικία (καθώς η φθορά των αρθρώσεων αυξάνεται με τα χρόνια), την παχυσαρκία (που επιβαρύνει μηχανικά τις αρθρώσεις), το γυναικείο φύλο (ιδίως μετά την εμμηνόπαυση), το οικογενειακό ιστορικό, προηγούμενους τραυματισμούς ή χειρουργικές επεμβάσεις στις αρθρώσεις, καθώς και εργασιακές ή αθλητικές δραστηριότητες που ασκούν πίεση σε συγκεκριμένες περιοχές. Επίσης, ανισορροπία στους μυς που υποστηρίζουν τις αρθρώσεις ή παραμορφώσεις στο σκελετικό σύστημα μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της νόσου.
Συμπτώματα οστεοαρθρίτιδας
Τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας εμφανίζονται συνήθως σταδιακά και περιλαμβάνουν πόνο κατά την κίνηση ή μετά από παρατεταμένη δραστηριότητα, δυσκαμψία, ιδιαίτερα το πρωί ή μετά από περίοδο ακινησίας, μειωμένη ευκαμψία, ήχους τριβής (κριγμός) κατά την κίνηση της άρθρωσης, διόγκωση ή ευαισθησία στην περιοχή, και σε προχωρημένα στάδια παραμόρφωση της άρθρωσης. Ο πόνος, όταν επιμένει, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής, την κινητικότητα και την ψυχολογική κατάσταση του ατόμου.
Διάγνωση οστεοαρθρίτιδας
Η διάγνωση βασίζεται σε κλινική αξιολόγηση, απεικονιστικές εξετάσεις (κυρίως ακτινογραφίες, που δείχνουν στένωση του μεσάρθριου διαστήματος, οστεόφυτα και σκλήρυνση του υποχόνδριου οστού) και, σε ορισμένες περιπτώσεις, μαγνητική τομογραφία. Δεν υπάρχει ειδική εργαστηριακή εξέταση που να επιβεβαιώνει τη διάγνωση, αν και κάποιες εξετάσεις μπορεί να γίνουν για τον αποκλεισμό άλλων μορφών αρθρίτιδας, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Η θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας είναι συμπτωματική και στοχεύει στη μείωση του πόνου, την βελτίωση της κινητικότητας και την διατήρηση της λειτουργικότητας της άρθρωσης. Οι βασικές στρατηγικές περιλαμβάνουν απώλεια βάρους, φυσικοθεραπεία, ασκήσεις ενδυνάμωσης και ευλυγισίας, χρήση ορθοπεδικών βοηθημάτων, όπως νάρθηκες ή μπαστούνια, και φαρμακευτική αγωγή όπως παρακεταμόλη, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ) και ενέσεις υαλουρονικού οξέος ή κορτικοστεροειδών στην άρθρωση.
Σε σοβαρές περιπτώσεις, όπου τα συντηρητικά μέτρα δεν αποδίδουν και η ποιότητα ζωής είναι σημαντικά επιβαρυμένη, ενδείκνυται η χειρουργική αντιμετώπιση, με πιο συχνή την ολική αρθροπλαστική, ιδίως στα γόνατα ή τα ισχία.
Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια μη αναστρέψιμη πάθηση, αλλά με την κατάλληλη διαχείριση, οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να παραμείνουν ενεργοί και να αποφύγουν την σοβαρή αναπηρία.
Η πρόληψη μέσω υγιεινού τρόπου ζωής, τακτικής άσκησης, ελέγχου του σωματικού βάρους και αποφυγής υπερβολικής καταπόνησης των αρθρώσεων είναι καίριας σημασίας για την μείωση του κινδύνου εμφάνισης ή επιδείνωσης της νόσου.
Dr Κωνσταντίνος Τέμπος MDΡευματολόγος - Παιδορευματολόγος
Ολιστικός Ιατρός
- Category
- Νοσήματα
