Δυσβίωση

Πρόκειται γιο μια >διαταραχή της ισορροπίας της εντερικής μικροχλωρίδας (μικροβιώματος) Συμβαίνει όταν μειώνονται τα «καλά» βακτήρια και υπεραναπτύσσονται τα «κακά» Μπορεί να επηρεάσει όχι μόνο το πεπτικό σύστημα, αλλά και το ανοσοποιητικό, την ψυχική διάθεση και την δερματική υγεία

Πιθανά αίτια Δυσβίωσης

Υπερβολική ή συχνή χρήση αντιβιοτικών

Κακή διατροφή (πλούσια σε ζάχαρη, επεξεργασμένα τρόφιμα, φτωχή σε φυτικές ίνες)

Χρόνιο στρες και ψυχική κόπωση

Κατανάλωση αλκοόλ και κάπνισμα

Γαστρεντερικές λοιμώξεις

Ορμονικές διαταραχές, έλλειψη ύπνου

Σύνδεση με χρόνιες νόσους όπως:

Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου

Νόσος Crohn, κοιλιοκάκη

Τροφικές δυσανεξίες

Άγχος, κατάθλιψη

Συμπτώματα Δυσβίωσης

• Φούσκωμα, αέρια, δυσπεψία

• Εναλλαγή διάρροιας και δυσκοιλιότητας

• Αίσθημα κόπωσης ή «βαριάς κοιλιάς»

• Δερματικά προβλήματα (ακμή, έκζεμα, ξηρότητα)

• Αλλαγές στη διάθεση (ευερεθιστότητα, κατάθλιψη, άγχος)

• Κακή ποιότητα ύπνου ή αϋπνία

• Εξασθενημένο ανοσοποιητικό και συχνές λοιμώξεις

Διάγνωση Δυσβίωσης

• Βασίζεται στο ιστορικό και τα συμπτώματα

• Σε ειδικές περιπτώσεις μπορούν να γίνουν:

  • Ανάλυση κοπράνων (microbiome tests)

  • Εξετάσεις για τροφικές δυσανεξίες

  • Έλεγχος για χρόνια φλεγμονή

Θεραπευτική αντιμετώπιση δυσβίωσης

Διατροφικές παρεμβάσεις:

• Αύξηση προβιοτικών τροφών (κεφίρ, γιαούρτι, ξινολάχανο, κομπούχα)

• Κατανάλωση πρεβιοτικών (ινώδη λαχανικά, όσπρια, μπανάνες, κρεμμύδι, σκόρδο)

• Περιορισμός ζάχαρης, επεξεργασμένων τροφίμων και αλκοόλ

• Εξατομικευμένη διατροφή ανάλογα με τα ενοχλήματα

Συμπληρώματα:

• Προβιοτικά (με καθοδήγηση ιατρού ή διατροφολόγου)

• L-γλουταμίνη, βιταμίνη D, ψευδάργυρος, κουρκουμίνη – υποστηρίζουν τον εντερικό φραγμό

Τρόπος ζωής:

• Διαχείριση στρες (mindfulness, γιόγκα, διαλογισμός)

• Καλή ποιότητα ύπνου και ξεκούρασης

• Σωματική δραστηριότητα

Πρόγνωση δυσβίωσης

• Αναστρέψιμη κατάσταση στις περισσότερες περιπτώσεις

• Η ενίσχυση του μικροβιώματος μπορεί να βελτιώσει:

  • Την πεπτική υγεία

  • Την ενέργεια

  • Την διάθεση

  • Την γενικότερη ευεξία και ανοσία

Εάν αντιμετωπίζετε επίμονα πεπτικά ενοχλήματα, φούσκωμα ή κόπωση χωρίς προφανή αιτία, συμβουλευτείτε ειδικό για εκτίμηση του εντερικού σας μικροβιώματος.

Η δυσβίωση είναι μια κατάσταση κατά την οποία διαταράσσεται η φυσιολογική ισορροπία της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου, γνωστής και ως μικροβίωμα. Το μικροβίωμα αποτελείται από δισεκατομμύρια μικροοργανισμούς – βακτήρια, μύκητες και ιούς – οι οποίοι ζουν κυρίως στο παχύ έντερο και παίζουν κρίσιμο ρόλο στην πέψη, την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, τη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος και την προστασία από παθογόνους μικροοργανισμούς. Όταν η ισορροπία αυτών των μικροοργανισμών διαταράσσεται, κυρίως με μείωση των «καλών» βακτηρίων και υπερανάπτυξη των «κακών» ή δυνητικά παθογόνων, τότε προκύπτει δυσβίωση.

Η δυσβίωση μπορεί να προκληθεί από πολλούς παράγοντες. Η μακροχρόνια ή συχνή χρήση αντιβιοτικών, που σκοτώνουν όχι μόνο τα παθογόνα αλλά και τα ωφέλιμα βακτήρια, είναι ένας από τους κυριότερους. Επίσης, η κακή διατροφή, πλούσια σε ζάχαρη, επεξεργασμένα τρόφιμα και φτωχή σε φυτικές ίνες, το χρόνιο στρες, οι γαστρεντερικές λοιμώξεις, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, οι ορμονικές διαταραχές και η έλλειψη ύπνου μπορούν να διαταράξουν την μικροβιακή ισορροπία. Επιπλέον, η δυσβίωση μπορεί να συνδέεται με χρόνιες καταστάσεις, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, οι τροφικές δυσανεξίες, ακόμα και ψυχολογικές διαταραχές όπως άγχος και κατάθλιψη.

Τα συμπτώματα της δυσβίωσης είναι συχνά μη ειδικά και ενδέχεται να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Συνήθως περιλαμβάνουν φούσκωμα, αέρια, αίσθημα βάρους, εναλλαγές διάρροιας και δυσκοιλιότητας, δυσπεψία, αλλά και κόπωση, κακή διάθεση, αϋπνία ή δερματικά προβλήματα όπως ακμή ή έκζεμα. Η συσχέτιση του εντέρου με τον εγκέφαλο – γνωστή και ως άξονας εντέρου-εγκεφάλου – μπορεί να εξηγήσει γιατί η δυσβίωση επηρεάζει όχι μόνο το πεπτικό σύστημα, αλλά και την ψυχοσωματική υγεία.

Η θεραπεία της δυσβίωσης στοχεύει στην αποκατάσταση της ισορροπίας του μικροβιώματος. Το πρώτο και βασικό βήμα είναι η βελτίωση της διατροφής. Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε προβιοτικά (όπως γιαούρτι με ζωντανές καλλιέργειες, κεφίρ, ξινολάχανο, κομπούχα) και πρεβιοτικά (φυτικές ίνες, λαχανικά, όσπρια, μπανάνες, σκόρδο, κρεμμύδι) ενισχύει την ανάπτυξη των «καλών» βακτηρίων.

Σε αρκετές περιπτώσεις συνιστάται η χρήση συμπληρωμάτων προβιοτικών, ιδιαίτερα μετά από αντιβιοτική αγωγή ή σε χρόνιες διαταραχές του εντέρου. Παράλληλα, είναι σημαντικό να περιοριστεί η κατανάλωση ζάχαρης, αλκοόλ, επεξεργασμένων τροφίμων και τεχνητών γλυκαντικών. Η διαχείριση του στρες, η σωματική δραστηριότητα και η σωστή ποιότητα ύπνου συμβάλλουν επίσης στη διατήρηση υγιούς μικροβιώματος.

Η δυσβίωση είναι αναστρέψιμη στις περισσότερες περιπτώσεις, αρκεί να εντοπιστεί και να αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Η ενίσχυση του μικροβιώματος δεν ωφελεί μόνο το έντερο, αλλά και το ανοσοποιητικό, την διάθεση και την γενικότερη υγεία. Η διατήρηση μιας ισορροπημένης διατροφής και τρόπου ζωής αποτελεί το κλειδί για ένα υγιές και καλά ρυθμισμένο έντερο.

Dr Κωνσταντίνος Τέμπος MD
Ρευματολόγος - Παιδορευματολόγος
Ολιστικός Ιατρός