Το μεταβολικό σύνδρομο είναι μια πολυπαραγοντική και σύνθετη μεταβολική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από τον συνδυασμό διαφόρων παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με την ανάπτυξη καρδιαγγειακών νοσημάτων και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Οι βασικές συνιστώσες του μεταβολικού συνδρόμου είναι η κοιλιακή παχυσαρκία, η υπέρταση, τα αυξημένα επίπεδα σακχάρου νηστείας (προδιαβήτης ή διαβήτης), τα υψηλά τριγλυκερίδια και τα χαμηλά επίπεδα HDL («καλής») χοληστερόλης. Όταν κάποιος παρουσιάζει τρεις ή περισσότερους από αυτούς τους παράγοντες, τότε θεωρείται ότι πάσχει από μεταβολικό σύνδρομο.
Αίτια μεταβολικού συνδρόμου
Η κύρια αιτία του μεταβολικού συνδρόμου είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη, μια κατάσταση κατά την οποία τα κύτταρα του σώματος δεν ανταποκρίνονται σωστά στην ινσουλίνη, την ορμόνη που ρυθμίζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Αυτό οδηγεί σε υπερινσουλιναιμία, η οποία με τη σειρά της επηρεάζει τον μεταβολισμό του λίπους, της γλυκόζης και την αρτηριακή πίεση. Η καθιστική ζωή, η ανθυγιεινή διατροφή πλούσια σε κορεσμένα λίπη, ζάχαρη και επεξεργασμένους υδατάνθρακες, καθώς και η παχυσαρκία –ιδιαίτερα η συσσώρευση λίπους στην κοιλιακή χώρα– είναι σημαντικοί παράγοντες κινδύνου. Επιπλέον, η ηλικία, η κληρονομικότητα, οι ορμονικές διαταραχές και ο χρόνιος στρες ενδέχεται να συμβάλλουν στην εμφάνιση του συνδρόμου.
Συμπτώματα μεταβολικού συνδρόμου
Τα άτομα με μεταβολικό σύνδρομο συνήθως δεν εμφανίζουν συγκεκριμένα συμπτώματα, και η διάγνωση τίθεται κυρίως μέσα από προληπτικούς εργαστηριακούς ελέγχους και την μέτρηση της περιμέτρου της μέσης, της αρτηριακής πίεσης, των επιπέδων σακχάρου και των λιπιδίων. Οι επιπλοκές του μεταβολικού συνδρόμου είναι σοβαρές και περιλαμβάνουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιοπάθειας, εγκεφαλικού επεισοδίου, διαβήτη τύπου 2, λιπώδους διήθησης του ήπατος και νεφρικής νόσου.
Πρόληψη μεταβολικού συνδρόμου
Η πρόληψη και η αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου βασίζεται σε σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής. Η υιοθέτηση υγιεινής διατροφής, πλούσιας σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια και καλά λιπαρά (όπως τα ω-3 λιπαρά), η τακτική σωματική άσκηση, η διακοπή του καπνίσματος και η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ είναι θεμελιώδη μέτρα. Η απώλεια ακόμα και 5-10% του σωματικού βάρους μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική βελτίωση όλων των παραμέτρων του συνδρόμου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, κρίνεται απαραίτητη η φαρμακευτική αγωγή για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, της γλυκόζης ή των λιπιδίων, πάντα υπό ιατρική παρακολούθηση.
Το μεταβολικό σύνδρομο δεν είναι μια πάθηση που αντιμετωπίζεται μεμονωμένα. Αντίθετα, απαιτεί ολιστική και εξατομικευμένη προσέγγιση, καθώς αποτελεί ένδειξη ότι ο οργανισμός βρίσκεται σε κατάσταση «προειδοποίησης» για σοβαρότερα προβλήματα υγείας στο μέλλον. Η έγκαιρη διάγνωση, η ενημέρωση του κοινού και η προώθηση ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής είναι κρίσιμα εργαλεία για τη μείωση της συχνότητας εμφάνισής του.
Dr Κωνσταντίνος Τέμπος MDΡευματολόγος - Παιδορευματολόγος
Ολιστικός Ιατρός
- Category
- Νοσήματα
