Αγκυλοποιητική Σπονδυλίτιδα

Τι είναι η Αγκυλοποιητική Σπονδυλίτιδα;

Η Αγκυλοποιητική Σπονδυλίτιδα (ΑΣ) είναι μια χρόνια φλεγμονώδης ρευματική νόσος που προσβάλλει κυρίως τη σπονδυλική στήλη και τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις, οδηγώντας με την πάροδο του χρόνου σε δυσκαμψία και αγκύλωση (δηλαδή μόνιμη “ένωση” των σπονδύλων).

Η ΑΣ ανήκει στις αξονικές σπονδυλοαρθρίτιδες και εμφανίζεται συχνότερα σε νέους άνδρες ηλικίας 20-40 ετών. Έχει γενετική προδιάθεση, με το γονίδιο HLA-B27 να ανιχνεύεται στο 80–90% των πασχόντων.

Η ολιστική προσέγγιση στην Αγκυλοποιητική Σπονδυλίτιδα (ΑΣ) αντιμετωπίζει όχι μόνο τη σωματική φλεγμονή και τα συμπτώματα, αλλά και τη συνολική ποιότητα ζωής του ασθενούς, λαμβάνοντας υπόψη τη σωματική, ψυχική και κοινωνική διάσταση της υγείας.

Κύρια συμπτωματα της Αγκυλοποιητικής Σπονδυλίτιδας

• Χρόνιος πόνος στη μέση (κυρίως νυχτερινός)

• Πρωινή δυσκαμψία που διαρκεί >30 λεπτά

• Βελτίωση με κίνηση, επιδείνωση με ανάπαυση

• Προοδευτικός περιορισμός κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης

• Ενίοτε φλεγμονή σε αρθρώσεις των κάτω άκρων, φτέρνα (ενθεσίτιδα)

• Οφθαλμική φλεγμονή (ραγοειδίτιδα) στο 25-30% των περιπτώσεων

Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της Νόσου

• Συγχώνευση (αγκύλωση) των σπονδύλων

• Χαρακτηρισική “κεφάλι μπροστά” στάση με κάμψη του κορμού

• Αναπνευστική δυσχέρεια λόγω περιορισμού θωρακικού τοιχώματος

• Ενδεχόμενη προσβολή καρδιάς (βλάβες αορτής), νεφρών ή εντέρου (σε συνδυασμό με νόσο Crohn/ελκώδη κολίτιδα)

Διάγνωση της Αγκυλοποιητικής Σπονδυλίτιδας

• Κλινική εικόνα και ιστορικό

• Απεικονιστικές εξετάσεις:

  • Ακτινογραφίες ιερολαγονίων

  • Μαγνητική τομογραφία (MRI) – ανίχνευση πρώιμων αλλοιώσεων

• Αιματολογικός έλεγχος:

  • HLA-B27 θετικότητα

  • Αυξημένοι δείκτες φλεγμονής (CRP, ΤΚΕ)

Θεραπεία της Αγκυλοποιητικής Σπονδυλίτιδας

Φαρμακευτική:

• ΜΣΑΦ (π.χ. ναπροξένη, ιβουπροφαίνη) για ανακούφιση πόνου/φλεγμονής

• Βιολογικοί παράγοντες:

  • Anti-TNF (π.χ. infliximab, adalimumab)

  • Anti-IL-17 (π.χ. secukinumab)

• DMARDs: Σε περιφερική προσβολή (σουλφασαλαζίνη)

Φυσικοθεραπεία – Άσκηση:

• Καθημερινή κινησιοθεραπεία για διατήρηση ευλυγισίας

• Ειδικά προγράμματα στάσης και αναπνευστικής φυσικοθεραπείας

Χειρουργική: Σε προχωρημένες περιπτώσεις (π.χ. σοβαρή κύφωση ή αρθροπλαστική ισχίου)

Ολιστική προσέγγιση

• Καθημερινή άσκηση & κινησιοθεραπεία για ευλυγισία και σωστή στάση

• Αναπνευστικές ασκήσεις (θωρακική κινητικότητα)

• Υδροθεραπεία ή γιόγκα ειδικά προσαρμοσμένα σε άτομα με ΑΣ

Αντιφλεγμονώδη διατροφή

• Μείωση τροφών που επιβαρύνουν (π.χ. γλουτένη, επεξεργασμένα σάκχαρα)

• Έμφαση σε:

  • Ω-3 λιπαρά (λιπαρά ψάρια, καρύδια)

  • Φυτικές ίνες & πολύχρωμα λαχανικά

  • Κουρκουμάς, τζίντζερ – φυσικά αντιφλεγμονώδη

Διαχείριση άγχους & ύπνου

• Χρόνιο στρες ενισχύει τη φλεγμονή

• Mindfulness, διαλογισμός, ψυχοθεραπεία

• Καλή υγιεινή ύπνου (σταθερό ωράριο, χαλάρωση)

Ψυχοκοινωνική υποστήριξη

• Ο ασθενής αντιμετωπίζει χρόνιο πόνο, κόπωση και περιορισμούς

• Συμβουλευτική, ομάδες υποστήριξης, coaching

• Αντιμετώπιση πιθανής κατάθλιψης ή απομόνωσης

Συμπληρωματικές θεραπείες (με ιατρική επίβλεψη)

• Βελονισμός (για πόνο)

• Φυσικοθεραπευτικό μασάζ

• Ομοιοπαθητική (σε συνδυασμό με ιατρική θεραπεία, όχι υποκατάστατο)

Η σημασία της ενεργής συμμετοχής

Η ολιστική φροντίδα δίνει έμφαση στην εκπαίδευση και ενδυνάμωση του ασθενούς, ώστε να:

• Αναγνωρίζει πρώιμα σημεία έξαρσης

• Υιοθετεί θετικές συνήθειες

• Ενισχύει την αυτονομία και ποιότητα ζωής του

Η Αγκυλοποιητική Σπονδυλίτιδα απαιτεί πολυδιάστατη προσέγγιση. Η ολιστική θεραπευτική στρατηγική ενισχύει τη φαρμακευτική αγωγή και προσφέρει μακροχρόνια υποστήριξη, οδηγώντας σε καλύτερη λειτουργικότητα, λιγότερο πόνο και βελτιωμένη ψυχοκοινωνική ισορροπία.

Dr Κωνσταντίνος Τέμπος MD
Ρευματολόγος - Παιδορευματολόγος
Ολιστικός Ιατρός